Temmuz ayında 2.el’de satışlarda %5’lik bir düşüş oldu. Bu hem mevsimsel olarak yaşadığımız bir etki, hem de 0km araç bulunurluğunun Temmuz’da artmaya başlaması 0km araç satışlarında zaten güçlü olan talebin 0km’de devam etmesi sebebi en önemli nedenler olarak gerçekleşti. Ancak ilginçtir ki Temmuz’da 2.el’de satışlar az da olsa düşerken 2.el fiyatları ise Temmuz’da ortalamada %4 artmış durumda. Merkez Bankası tarafından geçen hafta açıklanan enflasyonu düşürmeye yönelik aksiyon ve hedefler doğrultusunda, enflasyonda hemen ve kısa sürede hızlı bir düşüş görmeyeceğimiz için 0km araç enflasyona bağlı olarak yatırım aracı olmaya devam eder. İnsanlar paralarının değerini bir şekilde korumaya çalışıyorlar. Ayrıca şunu da tekrar etmekte fayda var; 0km araç fiyatları direkt dövize endekslidir. Döviz yukarı yönlü hareket ettikçe markalar da bu artışları araç fiyatlarına yansıtırlar. Kısa dönemde de dövizde aşağı yönlü keskin bir düşüş veya stabil bir durum olmayacağından 0km araç fiyatlarının artmaya devam edeceğini belirtmek isterim. Temmuz ayında 0km’de %15 artan araç fiyatları, Temmuz’daki 2.el araç fiyatlarındaki artışı da açıklıyor. Çünkü bildiğiniz gibi 0km araç fiyatlarındaki artış 2.el fiyatlarını da etkilemekte. 2.el’de pandemi ile başlayan 2.el fiyatının 0km fiyatının üzerinde olması durumu 2.el’deki satın alma talebinin düşmeye devam etmesi ve 0km araç bulunurluğunun daha da artması durumlarında yılsonuna doğru normalleşebilir. Ayrıca araç ilanı verirken 0km fiyatının üstünde olamayacağı düzenlemesinin bu duruma pozitif etki yaptığı ve bu bağlamda ilan sitelerindeki 0km fiyatının üzerinde olan araç sayısının 20.000’lerden 3.000’lere düştüğünü de eklemek lazım. Pandemiden beri devam eden bu durum artık biter mi yoksa devam mı eder, hep birlikte göreceğiz. 2.el’de fiyatlar Ocak-Temmuz döneminde %85 artarken, 0km de aynı dönemdeki artış %50 oldu. Bu %50’lik artışın en büyük kısmı ise seçim sonrası yani Haziran ve Temmuz dönemlerinde oldu. 2.el araç sektörü her zaman daha canlı daha dinamik ve adetsel olarak daha fazla olan bir sektördür.
Sektörün dikkat etmesi lazım!..
Ancak diğer taraftan 2.el’de mükerrer satışların olduğu, aynı aracın 4-5 kez el değiştirdiği gerçeğini de unutmamak gerek. 2.el araç satış rakamları mükerrer satışları da kapsadığından bu özellikle sosyal medyada dolaşan veriler asla doğruları yansıtmıyor. Sektör buna dikkat etmeli. Öyle “bir 0km araca karşılık yedi-sekiz adet 2.el araç satılıyor, yılda 8-9 milyon 2.el araç satılıyor” söylemleri tamamen gerçek dışı. Eğer bu 2.el satış verilerinin Noterlerden alındığı belirtiliyorsa da bu ayrıca büyük bir muamma! Çünkü Türkiye’de faal olan yaklaşık 2.000 noter tek tek veya Noterler Birliği de merkezi olarak bu rakamları kamuya açıklamadığı için, açıklaması da kanuna ve mevzuata göre yasak olduğu için sosyal medyada dolaşan bu 2.el’deki satış adetleri külliyen yanlış. Elimizde bu çerçevede tek resmi kaynak TUİK kalıyor. Ayrıca bir de internet ilan sitelerinden satıldığı söylenen “2.el online araç satış verileri, raporları” var ki, bu daha da çok anlamsız. Yine sosyal medyada görüyorum bu ay 2.el’de online satışlar şu şu oldu diye. Öncelikle ilan siteleri üzerinden aracınızı sattığınızda bunu ilan sitesi bilmez, kayıt altına almaz. Sen nereden, nasıl takip ediyorsun bunu. Deniyor ki eğer araç ilandan çekiliyor ise bunu satış olarak değerlendiriyoruz. Aynı araç tarafından başka yeni bir ilanda birkaç rutuş ile değiştirilerek birkaç saat sonra sıfırdan tekrar yayınlanıyor. Deniyor ki yapay zeka ile, algoritma ile bu araçları/ilanları takip ediyoruz. Mümkün değil olmaz, kesinlik vermez. Ayrıca ilan sitelerinde yaklaşık anlık olarak şu an mevcutta yaklaşık 500-550 bin arasında ilan var. Bu 500 bin aracın aylık kaçı satılıyor da, 2.el’de online araç satışı bu ay şu oldu bu oldu deniyor, mantıken bu 500 bin aracın/ilanın hepsi 30 günde satılmayacağı için aylık satış adedi nasıl oluşuyor. İstatistiksel oranlama ile mi? Maalesef bu verilere inanan, analizlerini veya stratejik satış ve pazarlama planlamalarını bu verilere göre yapan kişi ve kurumlar var. İşin tabii bir de ilan siteleri boyutu var, bu “söylenen” online satış adetleri bu ilan sitelerinden nasıl alınıyor, nasıl çekiliyor. İlan sitelerinin kendi sitelerindeki bu ilanları 3. kişilerle paylaşımına yönelik böyle bir hizmeti mi var, varsa da biz mi kaçırdık.